Symptoms & Disease

อาการ

                ผู้ป่วยจะเริ่มมีอาการปวดข้อโดยเฉพาะปวดหลัง  หรือบั้นเอว เมื่ออายุประมาณ 20 ปี (ระหว่าง 10-30 ปี) เริ่มปวดเมื่อมีอายุมากกว่า 30 ปี พบได้น้อย

                บริเวณที่ปวด เรียงลำดับตามที่พบมา ได้แก่ บั้นเอว แก้มก้น ทรวงอก หัวเข่า ส้นเท้า หัวไหล่ และ ข้อมือ ในระยะแรกมักมีอาการปวดเป็นครั้งคราว และดีขึ้นจากการกินยาแก้ปวดเป็นครั้งคราว และ ดีขึ้นจากการกินยาแก้ปวด ที่เด่นชัด คือ จะปวดหลังมากเวลานอนโดยเฉพาะในช่วงเช้า

                 บางครั้งจะปวดมากจนต้องตื่นนอน อาจมีอาการ หลังแข็ง และดีขึ้นหลังจากได้เคลื่อนไหวร่างกายหรือออกกำลังกาย
 
                 บางรายอาจรู้สึกปวดเมื่อยง่ายหลังทำงานหรือเล่นกีฬา
 
                 บางรายอาจมีอาการปวดร้าวลงขาแบบรากประสาท ถูกกด 
 
                 ถ้าเป็นรุนแรงอาจมีไข้ อ่อนเพลีย เบื่ออาหาร  น้ำหนักลด ซีด

                 ผู้ป่วยส่วนใหญ่จะไปพบแพทย์หลังมีอาการ 6 เดือน ถึง 3 ปี อาการจะค่อย ๆ เป็นมากขึ้นในระยะ 10 - 20 ปี แล้วอาจทุเลาหรือหายไปได้เอง หรืออาจปวดเฉพาะที่ บั้นเอวหรือข้อสะโพก แต่บางรายอาการอักเสบอาจลุกลาม ไปตามข้ออื่น ๆ หรืออวัยวะอื่น ๆ เช่น ม่านตา (iris) หัวใจ ทางเดินอาหาร ปอด เป็นต้น

ข้อแนะนำ
 
             1.โรคนี้ในระยะแรกจะมีอาการปวดเหมือนโรคปวดกล้ามเนื้อหลัง หมอนรองกระดูกสันหลังเคลื่อน หรือรากประสาทถูกกด ข้อเสื่อม แต่ถ้าพบเป็นเรื้อรังในชายหนุ่ม ซึ่งมีอาการปวดตอนเช้าก่อนตื่นนอน และอาการทุเลาหลังบริหารร่างกาย ก็ควรนึกถึงโรคนี้

             2.โรคนี้มักเป็นเรื้อรัง ระยะและความรุนแรงของโรคจะแตกต่างกันไปตามสภาพของแต่ละคน ส่วนการรักษาในปัจจุบันยังไม่สามารถร่นระยะเวลาของโรคที่เป็น และไม่อาจป้องกันการติดแข็งของข้อในรายที่เป็นรุนแรง อย่างไรก็ตาม ถ้าได้รับการรักษาตั้งแต่ระยะแรกเริ่ม ก็อาจชวยให้ผู้ป่วยคงสภาพการทำงานของร่างกายและมี คุณภาพชีวิตที่ดีได้

             3.ข้อควรปฏิบัติสำหรับผู้ป่วย

• ติดตามรักษากับแพทย์อย่างจริงจังและต่อเนื่อง
• หมั่นฝึกทำกายภาพบำบัดด้วยตนเองตามคำแนะนำของแพทย์ การบริหารเน้นการเหยียดตรงของหลังและคอ
• รักษาอิริยาบถการยืน เดิน นั่ง นอน ให้หลังอยู่ในท่าตรงที่สุดเท่าที่จะทำได้

              ควรนอนบนที่นอนแข็ง (ไม่ควรใช้หมอนหนุนใต้เข่าเพื่อลดปวดเหมือนโรคปวดหลังทั่วไป) หลีกเลี่ยงการใช้หมอนสูงเพื่อป้องกันมิให้คอโก่งโค้ง

การรักษา
 
             หากสงสัย ควรส่งโรงพยาบาลหรือปรึกษาแพทย์ ผู้เชี่ยวชาญเพื่อตรวจยืนยันโดยการตรวจเลือด ซึ่งจะพบค่าอีเอสอาร์ (ESR) และ C-reactive protein สูงกว่าปกติ
 
              การตรวจเอกซเรย์ จะพบความผิดปกติของข้อต่อสันหลังและข้อต่อสะโพก (sacroiliac joint) ในระยะที่โรคเป็นมากแล้ว
 
              การรักษา ยังไม่มีการรักษาจำเพาะ เพียงแต่ให้การ บรรเทาอาการปวด อักเสบ และป้องกันความพิการ โดย
 
              1.ให้ยาต้านอักเสบที่ไม่ใช่สตีรอยด์ (ย2) ตัวที่ใช้ได้ผลดีได้แก่ อินโดเมทาซิน (ย2.1) ซึ่งควรปรับให้เข้ากับความรุนแรงและระยะของโรคในผู้ป่วยแต่ละรายบางรายหลังให้ยาแล้วทุเลา อาจหยุดยาได้เลย บางรายอาจต้องการเพียงวันละ 1 แคปซูล (25 มก.) ในรายที่เป็นรุนแรงอาจต้องใช้ถึง 150-200 มก./วัน

              2.กายภาพบำบัด เพื่อให้ผู้ป่วยคงรูปทรงในท่าตรงให้สามารถยืนและนั่งตรงได้ และรักษามุมการเคลื่อนไหวของกระดูกสันหลัง สะโพก คอ และทรวงอกไว้

              3.การผ่าตัดสำหรับระยะท้ายของโรคที่มีการติดแข็งของข้อ เช่น การเปลี่ยนข้อสะโพก การดัดกระดูกเอวที่โก่งโค้งให้ตรง เป็นต้น
 
                ผู้ป่วยส่วนใหญ่จะสามารถช่วยตัวเองได้ ยกเว้นผู้ที่ละเลยการรักษา อาจพบมีความพิการได้ประมาณ ร้อยละ 10 หากข้อสันหลังและข้อสะโพกยังมีความยืดหยุ่นหลังมีอาการเกิน 10 ปี ก็มักจะปลอดจากความเสี่ยงที่ข้อจะติดแข็ง