Symptoms & Disease

อาการ

                มีลักษณะเฉพาะ คือ รู้สึกปวดส้นเท้าคล้ายถูกมีดปักใน 2 - 3 ก้าวแรกที่ลุกขึ้นเดินหรือหลังตื่นนอนตอนเช้า และหลังจากเดินต่อไป 2 - 3 นาที ก็จะทุเลาไปเอง บางครั้งอาจรู้สึกปวดเวลาเดินขึ้นบันได ยืนหรือเดินบนปลายเท้า หลังจากยืนนาน ๆ หรือหลังจากลูกขึ้นยืนจาก  ท่านั่ง

                มักจะปวดเพียงข้างเดียว อาการอาจค่อย ๆ เกิดขึ้นทีละน้อย หรือเกิดขึ้นแบพลันรุนแรงก็ได้ โดยผู้ป่วย ส่วนใหญ่จะบอกไม่ถูกว่าอะไรเป็นเหตุกระตุ้นให้ปวด  เนื่องเพราะอาการมักจะเกิดหลังจากปัจจัยกระตุ้น (เช่น วิ่งออกกำลังกาย ยืน หรือเดินบนปลายเท้า เปลี่ยน รองเท้าใหม่)
12 - 36 ชั่วโมงไปแล้ว

                อาการปวดอาจเป็นเพียงเล็กน้อยน่ารำคาญ หรือ ปวดรุนแรงก็ได้

                ส่วนมากจะเป็นอยู่นาน 2 - 3 เดือน ก็ทุเลาไปเอง  บางรายอาจเป็น ๆ หาย ๆ หรือเป็นต่อเนื่องอยู่เรื่อย ๆ ตลอดไป

ข้อแนะนำ

               1.อาการปวดส้นเท้าอาจเกิดจากสาเหตุอื่น เช่น กระดูกส้นเท้าแตก (จากการบาดเจ็บ) รากประสาทถูกกดทับ โรคข้ออักเสบเรื้อรังอื่น ๆ รวมทั้งกระดูกส้นเท้างอก ดังนั้นถ้ารักษาโรคพังผืดส้นเท้าอักเสบแล้วไม่ดีขึ้น ก็ควรส่งตรวจหาสาเหตุ

               2.การเอกซเรย์ส้นเท้าอาจพบ กระดูกสันเท้างอก (heel spur) พบเป็นผลึกหินปูนงอกออกมาจากกระดูกส้นเท้า ภาวะนี้ส่วนใหญ่จะไม่มีอาการและอันตรายใด ๆ อาจมีอาการปวดถ้ามีการอักเสบซึ่งพบได้เป็นครั้งคราว ภาวะนี้มีสาเหตุและการรักษาแบบเดียวกับพังผืดส้นเท้าอักเสบ
 

การรักษา

              1.แนะนำให้ผู้ป่วยหลีกเลี่ยงการเดินเท้าเปล่าและกิจกรรรมที่ทำให้โรคกำเริบ (เช่น วิ่ง เดิน หรือยืนนาน ๆ ยกของหนัก) ลดน้ำหนักตัว ประคบด้วยน้ำแข็ง วันละ 3 - 4 ครั้ง ๆ ละ 15 - 20 นาที บริหารกล้ามเนื้อน่อง เอ็นร้อยหวายและพังผืดส้นเท้า ให้ยาต้านอักเสบที่ไมใช่สตีรอยด์ 
ถ้าได้ผลควรให้ยานาน 6 - 8 สัปดาห์

              2.ถ้าอาการไม่ดีขึ้นใน 2 สัปดาห์ หรือปวดรุนแรงควรแนะนำไปโรงพยาบาลหรือปรึกษาแพทย์ผู้เชี่ยวชาญ ถ้าสงสัยว่าเกิดจากสาเหตุอื่นอาจต้องทำการเอกซเรย์  หรือตรวจพิเศษอื่น ๆ เพิ่มเติม

              การรักษา นอกจากการให้การดูแลรักษาดังกล่าวแล้ว แพทย์อาจให้การรักษาอื่น ๆ เช่น กายภาพบำบัด การใช้อุปกรณ์แก้ไขภาวะผิดปกติของเท้า (เช่น รองเท้าเทปพันเท้า) การใช้เฝือกใส่เวลาเข้านอนเพื่อยึดกล้ามเนื้อน่อง และพังผืดส้นเท้า

                หากไม่ได้ผล อาจต้องใช้สตีรอยด์  ฉีดเข้า พังผืด และส่วนน้อยที่อาจต้องแก้ไขด้วยการผ่าตัด
 
การป้องกัน

                  โรคนี้อาจป้องกันได้ด้วยการปฏิบัติดังนี้
 

• ลดน้ำหนัก (ถ้าน้ำหนักเกิน)
• อย่าเดินเท้าเปล่าบนพื้นที่แข็ง
• เลือกสวมใส่รองเท้าที่พื้นหนาแต่มีความยืดหยุ่นหลีกเลี่ยงการใส่รองเท้าส้นสูง
• เวลาเล่นกีฬาหรืออกกำลังกาย ควรทำการอบอุ่นร่างกายก่อน และอย่าใส่รองเท้ากีฬาที่เสื่อมสภาพ
• ก่อนลุกจากเตียงหลังตื่นนอน ควรทำการบริหารยืดพังผืดส้นเท้า โดยการจับนิ้วเท้าเหยียดขึ้น